8 oktober 2025

Gezondheid op straat: medische zorg voor dak- en thuislozen

Geschreven door: Jasper Keuzekamp (stagiaire Speelgoedbank)

Dak- en thuisloosheid is een groot maatschappelijk probleem. Niet alleen in Nederland, maar ook in de rest van de wereld. Wereldwijd treft dit miljoenen mensen. Zij leven met de voortdurende onzekerheid van tijdelijk onderdak, slapen op straat of in een noodopvang. Op deze manier zijn ze extra kwetsbaar voor gezondheidsproblemen, criminaliteit en verslaving. Juist die eerste factor – gezondheid - krijgt vaak te weinig aandacht.

Mensen die op straat slapen worden sneller ziek, bijvoorbeeld door kou, slechte voeding en constante stress. Tot overmaat van ramp is er ook een groep dak- en thuislozen die onverzekerd is of moeilijk toegang heeft tot medische zorg. Voor hen is de kans op ernstige ziekte of zelfs overlijden aanzienlijk groter. In deze blog kijk ik naar de gezondheidsproblemen waarmee deze groep te maken heeft, en deel ik mijn standpunt over mogelijke oplossingen.

Gezondheidsrisico’s

Leven zonder stabiele woonplek heeft directe gevolgen voor zowel de lichamelijke als de geestelijke gezondheid. Veel dak- en thuislozen kampen met chronische ziekten zoals diabetes, hart- en vaatziekten of longaandoeningen. Het gebrek aan regelmatige maaltijden, rust en hygiëne maakt deze aandoeningen nog ernstiger. Daarnaast zijn infectieziekten zoals tuberculose of huidproblemen vaker aanwezig in deze groep, omdat zij vaak in drukke, ongezonde omstandigheden leven. Ook psychische klachten spelen een grote rol: stress, angst en depressie zijn bijna onvermijdelijk, en verslavingen komen veel voor.

Toegang tot medische zorg

Een van de grootste obstakels voor dak- en thuislozen is toegang tot goede zorg. Zonder vast adres of identiteitsbewijs is het lastig om zich bij een huisarts in te schrijven. Bovendien ervaren velen discriminatie of het stigma dat zij hun problemen “aan zichzelf te danken hebben”. Daardoor stellen ze zorg vaak uit totdat de situatie levensbedreigend wordt.

Gelukkig zijn er initiatieven die dit proberen op te vangen. Straatdokters, mobiele zorgteams en organisaties zoals het Leger des Heils bieden laagdrempelige medische hulp. Zij vormen een belangrijke schakel, maar hun capaciteit is beperkt.

Oplossingen en mijn mening

Voor echte verbetering zijn structurele oplossingen nodig. Allereerst zou er meer geïnvesteerd moeten worden in straatdokters en mobiele zorgteams, zodat medische hulp altijd dichtbij is. Daarnaast is sociale ondersteuning onmisbaar. Dak- en thuislozen hebben niet alleen zorg nodig, maar ook begeleiding, stabiliteit en vertrouwen. Ik ben zelf van mening dat dit een van de belangrijkste principes is om weer terug te komen in de maatschappij. Ik geloof dat zonder persoonlijke aandacht en langdurige begeleiding structurele verandering onmogelijk is. Hulp moet niet tijdelijk zijn. Alleen dan kunnen mensen een nieuw begin maken.

< Ouder bericht Nieuwer bericht >

De vergeten stem

16 oktober 2025

Nederland wordt steeds grijzer. Inmiddels is 20,8 procent van de bevolking boven de 65 jaar, blijkt uit cijfers van het CBS . Door de toenemende kwaliteit van zorg en de stijgende leeftijd lijkt het steeds beter te gaan met onze ouderen, maar schijn bedriegt. Steeds meer mensen op leeftijd hebben namelijk last van financiele problemen en eenzaamheid. Hier is jammer genoeg nog steeds te weinig aandacht voor waardoor ouderen maar moeilijk uit de problemen kunnen komen. Vandaag gaan we in op de dagelijkse realiteit voor onze ouderen en de oplossingen die we hen kunnen bieden, en geef ik mijn mening over dit probleem. Geldzorgen Voor de meeste mensen lijkt het vanzelfsprekend: een grootouder die zijn kleinkind een cadeautje geeft voor haar verjaardag. Helaas is dit voor veel mensen niet de dagelijkse realiteit, zo blijkt uit deze bron . Bijna de helft van de 65-plussers is inmiddels aan het werk door een tekort aan geld of omdat ze anders niet kunnen rondkomen. Ook blijkt uit cijfers van het SCP dat de alleroudsten in de samenleving het grootste risico lopen op armoede. Zo kan het zijn dat iemand van boven de 80 weinig eet door geldtekort en daardoor eerder overlijdt. De gevolgen hiervan zijn niet alleen financieel, maar hebben ook invloed op het welzijn van ouderen. Zo kunnen mensen stress krijgen of door een tekort aan geld minder leuke activiteiten doen waardoor ze een groter risico lopen op eenzaamheid en isolatie. Eenzaamheid achter gesloten deuren Naast financiele problemen kunnen ouderen ook last hebben van eenzaamheid. Door mobiliteitsproblemen of verlies van familie en vrienden komen zij sneller thuis te zitten zonder sociaal contact. Waar vroeger de buurt een hechte gemeenschap vormde, kent men tegenwoordig de buren niet eens meer. Hierdoor is het voor veel ouderen moeilijk om een praatje te maken of simpelweg om hulp te vragen bij een probleem. Uit dit onderzoek blijkt dat eenzaamheid zelfs kan zorgen voor schade aan de gezondheid. Zo kan het zorgen voor depressie en een groter risico op verwardheid of cognitieve achteruitgang. Oplossingen en mijn mening Gelukkig zijn er steeds meer initiatieven die proberen te zorgen voor verandering. Denk aan buurthuizen, maaltijdprojecten of vrijwilligersactiviteiten. Ook kunnen gemeenten meer doen om deze projecten te ondersteunen, bijvoorbeeld door vervoer te regelen of door ouderen actief te betrekken bij lokale activiteiten. Daarnaast zouden instanties toegankelijker moeten worden voor ouderen, zodat zij bijvoorbeeld niet verdwalen in digitale systemen. Ik vind zelf dat we als samenleving goed moeten zorgen voor onze ouderen, en dat het dus ook belangrijk is dat we hen ondersteunen. Ouderen hebben namelijk hun hele leven hard gewerkt en verdienen het om waardig oud te worden.